b e H A N G E N /  b e S T A A N  /  @ /  G e r t  v a n  O o r t m e r s s e n

S U G G E S T E D  R E C O N S T R U C T I O N S  Op het eerste gezicht lijkt Suggested Reconstructions een verzameling schilderijtjes achter glas. Elke voorstelling is omkaderd door een zwarte, glanzende lijst. Tijdens een tentoonstelling, enkele jaren geleden, hingen 84 van deze schilderijtjes in 4 horizontale rijen van 21 exemplaren aan een wand. Sommige exemplaren leken sterk op elkaar, andere juist helemaal niet. Er waren lijsten met daarin uitsluitend tekst. Andere hadden een voorstelling in de vorm van een versierende beschildering. Weer andere lijsten leken ‘leeg’. Wat was er aan de hand?

Bij elk exemplaar blijken aan de achterkant vier metalen pennen een kistje af te sluiten. Eenmaal geopend verschijnen er zeven boekjes. Eén daarvan is gevuld met tekst. De andere zes bestaan uit beschilderde, onbeschilderde en doorzichtige bladzijden met soms korte teksten of potloodlijnen. In elk van de zes boekjes is uit één pagina een gekanteld vierkant of fragment van een gekanteld vierkant gesneden. De achterliggende pagina wordt zodoende zichtbaar. De beschilderde bladzijden lijken op nabootsingen van natuursteen en laminaten, vergelijkbaar met ‘huiden’ die we ook in eerder werk van Van Oortmerssen tegenkomen. De rechte en gekromde potloodlijnen op de doorzichtige pagina’s zijn subtiel maar expliciet aanwezig.  
De composities, maar vooral ook de potloodlijnen doen sterk denken aan zijn wandbeelden waarin beschilderde panelen en potloodlijnen worden gecombineerd. Deze wandbeelden ontstonden zowel voor als na Suggested Reconstructions.

Elke 'lijst' bevat dezelfde zeven boekjes. Op de tentoonstelling was in ieder exemplaar een andere bladzijde uit de verzameling achter het glas geplaatst; de toeschouwer kon zo, bij wijze van spreken, al wandelend door de katernen bladeren.

Suggested Reconstructions bevat vele aspecten die in het werk van Van Oortmerssen telkens terugkeren. Naast de vraag die als een rode draad door zijn werk loopt - wat maakt een schilderij tot 'schilderij', duiken ook tegengestelden op als: origineel en reproduktie, uniciteit en massaproductie, verhevenheid en banaliteit en tenslotte het onvoltooid zijn van beelden die voltooid lijken.  
Reproduktie en imitatie krijgen in dit werk een dubbelzinnige wending. De zeven boekjes zijn alle gemaakt in een oplage van 150 exemplaren, De bladzijden met imitaties van natuursteen en laminaat krijgen daardoor het karakter van industriële productie. Dit wordt nog versterkt door het effect van polijsten dat de oppervlakten krijgen door het glas ervoor. Wie daarentegen de katernen achter het glas vandaan haalt, ziet en voelt door de aanwezige onregelmatigheden direct dat de 'huiden' met verf zijn geschilderd. Wie meerdere exemplaren van Suggested Reconstructions naast elkaar ziet, ontdekt het handschrift van de kunstenaar slechts in de minimale verschillen tussen 'identieke' bladzijden. Het lijkt hier te gaan om een oplage, maar feitelijk is er sprake van 150 verschillende, nauw verwante en elkaar relativerende beelden.

Wanneer één van de teksten wordt ingelijst doet het geheel sterk denken aan een spreuk op een aardewerk-tegel. Het verhevene waarmee kunst doorgaans wordt geassocieerd is hier verbonden met het banale karakter van uitgeholde levenswijsheden.

Elk exemplaar van Suggested Reconstructions is weliswaar een zelfstandig geheel en materieel gezien een voltooid kunstwerk, maar het grootste deel van de beeldinhoud is steeds verborgen aanwezig. De uitstraling van afstandelijkheid en onaantastbaarheid die het werk heeft wanneer het aan de muur hangt, verandert wanneer de toeschouwer het kistje opent. Het bladeren in een boek is voor Van Oortmerssen een handeling van grote intimiteit. Door te bladeren in de boekjes kan de toeschouwer beelden ontleden en nieuwe gezichtspunten laten ontstaan. Dit leidt mogelijk tot het inlijsten van telkens andere bladzijden. Suggested Reconstructions is aldus te beschouwen als een verzameling voorstellen voor beelden; een metafoor voor het 'permanent onvoltooide kunstwerk'.

zie ook: beeldverwerking / constructie / deconstructie reconstructie / de tentoonstelling als beeld / het permanent onvoltooide kunstwerk / in het kader van de lijst / origineel en reproduktie / suggested reconstructions / theater / virtual illusion / wandbeelden

UIT

B H / B S / @ / G V / S G G S T D R C N S T R C T N S