b e H A N G E N /  b e S T A A N  /  @ /  G e r t  v a n  O o r t m e r s s e n

O R I G I N E E L  &  R E P R O D U K T I E  Op één van de oude schetsboeken van Van Oortmerssen is een knipsel geplakt met de tekst: 'Just the plain truth as only a liar can tell it'. Het is de titel van een toneelstuk, gebaseerd op een verhaal van Katherine Mansfield. Wat heeft deze tekst te maken met het werk van Van Oortmerssen dat ontstond aan het einde van de jaren tachtig?

In de wandbeelden maken plastische schervenvelden op een gegeven moment plaats voor vlakke en schilderachtige 'huiden'. Deze huiden laten afbeeldingen zien van hout en van natuursteen zoals marmer, maar ook van behang en het soort laminaten dat veelvuldig wordt toegepast bij de inrichting van bedrijfsruimten. Enerzijds zijn de 'huiden' echt, met de hand geschilderd en in die zin eenmalig. Anderzijds zijn het imitaties, want ze bootsen iets na. Laminaten zijn vaak zelf industriële nabootsingen van hout- of steensoorten. Als Van Oortmerssen laminaten naschildert kun je zelfs stellen dat zijn voorstellingen imitaties imiteren. De nabootsingen zijn echter nooit exacte kopieën en daardoor zowel imitaties als interpretaties. De subtiele verbasteringen veroorzaken dat feitelijk gezien het beeld verandert. Het begrip 'echt', dat eerder genoemd werd in verband met de uniciteit van Van Oortmerssen's imitaties, komt hierdoor in een ander licht te staan. 'Echt' is niet-eenduidig, er ontstaan meerdere lagen van 'echt', die misschien alle even waardevol zijn.

Beeldend en schildertechnisch gezien liggen de imitaties van natuurlijke materialen, laminaten en behang vrij dicht bij elkaar. Op het inhoudelijke vlak daarentegen kunnen we een belangrijk onderscheid aanbrengen.
Hout en marmer worden al eeuwenlang nageschilderd. Hout om een bepaald effect te sorteren of om een dure soort na te bootsen op een ongewenste of goedkopere ondergrond. Natuursteen werd gekopieerd vanwege de kostbaarheid van het materiaal of omdat een constructie de echte, zware steensoort niet kon dragen. Deze vormen van imitatie staan in een eeuwenoude traditie binnen de schilderkunst, maar vergeleken met de 'echte' schilderkunst genoten ze veel minder aanzien.  
De imitaties van laminaten en behang zijn van een andere orde. Vooral het laminaat is bij uitstek een modern materiaal dat relatief goedkoop is en eenvoudig kan worden toegepast. De noodzaak om het na te maken lijkt dus niet aanwezig. Het imiteren of reproduceren van goedkope alledaagse dingen raakt aan de principes van Pop Art; voorwerpen of verschijnselen die weinigen nog bewust zien, worden uit hun context gehaald en daarmee opnieuw zichtbaar gemaakt.  

zie ook: beeldverwerking / constructie / deconstructie reconstructie / gekantelde vierkanten / het permanent onvoltooide kunstwerk / op de rand: tussen sculptuur en schilderij / outcurving rim no traces of lip (uncomplemented) / prince of the lilies / solid foot / suggested reconstructions / verval, vervallen vervalst / virtual illusion / wandbeelden

UIT

B H / B S / @ / G V / R G N L N R P R D K T